Składniki pogody

Bywa piękna, ale również niebezpieczna. Jest częstym tematem rozmów, od niej zależy nasze samopoczucie i urlopowe plany. Fascynuje wielu z nas przede wszystkim dzięki nieprzewidywalności. Pogodę możemy zdefiniować jako stan atmosfery w danej chwili w określonym miejscu. Jakie możemy wyróżnić podstawowe składniki pogody? Które z nich są najważniejsze?

Pogoda a życie człowieka

Nasze życie w ogromnym stopniu uzależnione jest od przebiegu pogody. Poszczególne składniki pogody w mniejszym bądź większym stopniu decydują o wielu ważnych dla nas rzeczach. Intensywne opady deszczu są przyczyną częstych powodzi, z kolei utrzymujące się przez dłuższy czas susze powodują ogromne straty w wielu dziedzinach gospodarki, m.in. w rolnictwie oraz w gałęziach pokrewnych.

fot.: Owned by the author

Od przebiegu pogody zależy m.in. nasz ubiór przed planowanym wyjściem na zewnątrz. Pogoda często weryfikuje nasze plany urlopowe. Ma bardzo duży wpływ na nasze samopoczucie. Pogoda może być piękna, ale często może okazać się również bardzo niebezpieczna.

Podstawowe składniki pogody

Do najważniejszych składników pogody zaliczyć możemy temperaturę powietrza, zachmurzenie, opady (m.in. deszcz, mżawkę, śnieg, grad oraz krupę śnieżną) i osady atmosferyczne (m.in. rosę, szadź, szron oraz gołoledź).

fot.: Owned by the author

Ważnymi składnikami pogody są również ciśnienie atmosferyczne, wiatr, wilgotność oraz zjawiska atmosferyczne zachodzące w atmosferze. Zaliczyć możemy do nich m.in. burze, tęcze oraz zjawiska halo. Badaniem zjawisk pogodowych zachodzących w troposferze zajmuje się meteorologia, z kolei ich prognozowaniem – synoptyka.

Temperatura powietrza

Temperatura jest jednym z najważniejszych składników pogody. Możemy ją zdefiniować jako stan cieplny otaczającej nas atmosfery w danej chwili. Temperatura powietrza to składnik pogody niewidoczny gołym okiem, jednak przez wszystkich z nas odczuwalny.

fot.: Owned by the author

Precyzyjne pomiary temperatury dokonuje się w miejscu zacienionym przy pomocy termometru na wysokości 2 m nad powierzchnią gruntu. Temperatura w naszym kraju wykazuje znaczne zróżnicowanie przestrzenne.

Zachmurzenie

Składnik ten określa stopień pokrycia nieba chmurami. Zachmurzenie to jedyny składnik pogody, którego nie zmierzymy żadnym przyrządem meteorologicznym. Obserwacja stopnia zachmurzenia opiera się tylko i wyłącznie na szacunkach wzrokowych.

fot.: Owned by the author

Zachmurzenie na obszarze Polski występuje w różnym natężeniu w zależności od pory roku. Określa się je w oktantach (0/8 – bezchmurne niebo, 1-3/8 – zachmurzenie małe, 4-5/8 – zachmurzenie umiarkowane, 6-7/8 – zachmurzenie duże, 8/8 – zachmurzenie całkowite).

Opady atmosferyczne

Opady atmosferyczne to produkty powstałe w wyniku kondensacji pary wodnej, która zawarta jest w atmosferze ziemskiej. Do najczęściej spotykanych opadów należą: deszcz, mżawka, śnieg, grad oraz krupa śnieżna. Wielkość opadów podajemy w milimetrach słupa wody.

fot.: Owned by the author

Częściej jednak wielkość opadów podawana jest w litrach wody na metr kwadratowy (l/m²). W przeliczeniu 1 mm opadu to 1 l wody, który spadnie na powierzchnię 1 m². Wielkość opadów mierzymy przy pomocy deszczomierza.

Osady atmosferyczne

Osady atmosferyczne to podobnie, jak opady atmosferyczne produkty, które powstały w wyniku kondensacji pary wodnej oraz dalszego osadzania kropli deszczu lub mgły na wychłodzonej powierzchni.

fot.: Owned by the author

Osad atmosferyczny jest więc składnikiem pogody, który powstaje dopiero po zetknięciu się z powierzchnią ziemi, przedmiotów czy też roślin. Do najważniejszych osadów atmosferycznych zaliczyć możemy m.in. rosę, szadź, szron oraz gołoledź.

Składniki pogody – ciśnienie atmosferyczne

Ciśnienie atmosferyczne możemy zdefiniować jako wartość siły, z jaką słup powietrza naciska powierzchnię Ziemi. W przypadku obszarów niżowych ciśnienie powietrza najniższą wartość osiąga wewnątrz niżu i wzrasta ona na zewnątrz.

fot.: Owned by the author

Z kolei w układzie wyżowym ciśnienie najwyższą wartość osiąga wewnątrz wyżu i maleje ona na zewnątrz. Do pomiaru wartości ciśnienia atmosferycznego służy barometr.

Wiatr – prędkość i kierunek

Wiatr to szczególnie nielubiany składnik pogody. Najprościej wiatr możemy zdefiniować jako ruch cząstek powietrza. Wiatr najczęściej tworzy się pomiędzy obszarami, gdzie występują różne temperatury oraz ciśnienie. Często ruch powietrza wywołany jest przez różnice związane z ukształtowaniem terenu.

fot.: Owned by the author

Najważniejszymi cechami wiatru są prędkość i kierunek. Prędkość wiatru to szybkość, z jaką przemieszcza się powietrze. Mierzy się ją w m/s lub km/h (1 m/s = 3,6 km/h). Kierunek wiatru określa stronę, z której wieje. Do pomiaru wiatru służy anemometr (wiatromierz).

Zjawiska atmosferyczne

Zjawiska atmosferyczne od wieków są obiektem wielu badań oraz fascynacji. To nic innego jak końcowy efekt zachodzących w troposferze procesów i zjawisk fizycznych, który możemy obserwować z Ziemi.

fot.: Owned by the author

Do najbardziej znanych zjawisk atmosferycznych zaliczyć możemy m.in. burze i zjawiska im towarzyszące (m.in. trąby powietrzne oraz downburst) oraz bow echo. Do efektownych zjawisk należy również tęcza, gloria, zorza polarna czy też halo słoneczne. Zjawiskiem atmosferycznym nie są z kolei chmury.

Love Natura – Kochamy to, co naturalne!