Deszcz jako najbardziej powszechne zjawisko atmosferyczne

Deszcz jest najbardziej znanym zjawiskiem atmosferycznym. Na terenie naszego kraju może wystąpić praktycznie o każdej porze roku. W meteorologii deszcz definiowany jest jako opad atmosferyczny, który dociera do powierzchni w postaci kropel wody, których średnica przekracza 0,5 mm.

Jak powstaje deszcz?

Opady są podstawowym elementem klimatu, którego cechą charakterystyczną jest duża zmienność czasowa i przestrzenna. Miejscem powstania deszczu są chmury, w skład których wchodzą kryształki lodu oraz krople wody mikroskopijnej wielkości. Chmury powstają z kolei w procesie parowania. Deszcz powstaje w wyniku cyrkulacji atmosferycznej, do której dochodzi między podłożem a atmosferą. Wraz z ciepłym powietrzem do atmosfery przedostaje się również para wodna, która pod wpływem spadku temperatury ulega procesowi kondensacji. Wraz ze wzrostem wysokości o każde 100 m następuje spadek temperatury powietrza o 0,6 °C.

fot.: Owned by the author

Aby doszło do powstania deszczu, krople wody, które znajdują się w chmurze muszą połączyć się ze sobą (zwiększając tym samym swoja masę). Odpowiednia masa kropel odgrywa duże znaczenie w przypadku opadów, gdyż podczas opadania może ponownie dojść do procesu parowania. W przypadku, kiedy krople są zbyt małe, wówczas w wyniku oddziaływania prądów wstępujących ponownie mogą one powrócić do chmury. Duże krople natomiast są w stanie pokonać opór powietrza, spadając w postaci deszczu. Jeżeli średnica kropli jest mniejsza niż 0,5 mm, wówczas mamy do czynienia z mżawką.  

Rozkład i wielkość opadów w Polsce

Średnia roczna suma opadów na terenie naszego kraju wynosi ok. 600 mm. Najniższe roczne sumy opadów odnotowuje się na Pojezierzu Kujawskim i w Wielkopolsce. Z kolei największe sumy opadów najczęściej pojawiają się na obszarze południowej Polski. W górach – na obszarze Sudetów i Karpat roczna suma opadu przekracza 1000 mm, a w Tatrach – 1700 mm. Najwięcej opadów deszczu występuje w miesiącach letnich. Są to przede wszystkim opady pochodzenia burzowego.

fot.: Owned by the author

Pojawiający się deszcz najczęściej związany jest z częstym przemieszczaniem się przez nasz kraj frontów atmosferycznych.

Intensywność opadów deszczu w Polsce

Przy odbiciowości z przedziału od 10 do 20 dBZ na mapie radarowej notuje się słabe opady deszczu. Natomiast odbiciowość, która przekracza 40 dBZ oznacza intensywne opady deszczu. Deszcz na obszarze naszego kraju pada z różną intensywnością. Zróżnicowana jest również długość trwania pojawiających się opadów. W sezonie letnim opady najczęściej są krótkotrwałe, jednak intensywne (powstają w chmurach burzowych). W ciągu jednej burzy wielkość opadu może dorównać miesięcznej sumie dla danego miesiąca. Nawalne opady deszczu mogą powodować podtopienia, a nawet powodzie błyskawiczne.

fot.: Owned by the author

Z kolei opady ciągłe mogą trwać nawet przez okres kilku dni i mogą przyczyniać się do groźnych powodzi (przykład- powódź z 1997 roku, która wystąpiła m.in. na terenie Polski).

Wielkość i prędkość spadania kropel wody

Prędkość, z jaką mogą spadać krople deszczu podczas opadów burzowych może wynieść nawet 30 km/h, a ich średnica może dochodzić do nawet 7 mm. Przyczyną opadów deszczu są nie tylko krople łączące się w chmurach, lecz również kryształki lodu, które przekształcają się w deszcz (gdy w momencie spadania napotkają temperaturę, której wartość jest dodatnia).

Love Natura – Kochamy to, co naturalne! 

Spodobał Ci się nasz artykuł? Udostępnij go znajomym!