Superkomórka burzowa – piękna, lecz niebezpieczna

Superkomórka burzowa jest wysoce zorganizowaną burzą, której cechą charakterystyczną jest rotujący prąd wstępujący. Odpowiada za powstawanie najgwałtowniejszych zjawisk pogodowych, takich jak: niszczący wiatr, opady dużego gradu czy trąby powietrzne. Może przyczynić się do powstania ogromnych szkód materialnych oraz trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Superkomórka burzowa – proces powstawania

Czynnikiem niezbędnym do powstania superkomórek, oprócz warunków sprzyjających tworzeniu się burz, jest obecność silnych pionowych uskoków wiatru w warstwie troposfery. W wyniku zmian jego kierunku i prędkości na różnych wysokościach obecne masy powietrza zaczynają wirować w osi poziomej, a obecny silny prąd wstępujący odchyla poziomy wir powietrza w kierunku pionowym, dzięki czemu unoszące się masy powietrza wprawiane są w ruch wirowy. W ten sposób tworzy się mezocyklon. Prąd wstępujący oraz zstępujący są od siebie oddzielone, dlatego też superkomórka może istnieć przez wiele godzin i przebyć drogę nawet kilkuset kilometrów (wielkość układu nie przekracza 60 km).

Cechy rozpoznawcze

Jedną z cech pozwalających odróżnić superkomórkę od „zwykłej” komórki burzowej są wypiętrzenia w kształcie kalafiora przebijające się ponad kowadło, najczęściej przyjmujące kształt kopuły (Overshooting top), która może pojawić się na wysokości nawet 15 km nad powierzchnią ziemi. Jej obecność świadczy o silnym prądzie wznoszącym burzy. Pod kopułą umiejscowiona jest podstawa chmury wolna od opadów (Precipitation-free base). U podstawy i w bezpośrednim sąsiedztwie mezocyklonu pojawia się chmura stropowa (Wall cloud), która występuje zwykle na południowym zachodzie superkomórki burzowej. Przypomina ona często spodek. Kiedy chmura stropowa przez dłuższy czas wykazuje cechy rotacji, można spodziewać się wystąpienia trąby powietrznej.

Często na spodzie kowadła, zwłaszcza w tylnej części burzy, pojawiają się chmury kształtem przypominające wymiona (Mammatus clouds). W momencie, gdy superkomórka burzowa przemieszcza się bezpośrednio w stronę obserwatora, na jej przodzie może utworzyć się nisko zawieszony wał szkwałowy (Shelf cloud), będący zapowiedzią porywistego wiatru. Za nim pojawia się strefa najsilniejszych opadów (Precipitation). Dodatkową cechą jest obecność linii mniejszych chmur Cumulonimbus i Cumulus (Flanking line), ciągnących się ok. 30 km. na południowy zachód od superkomórki.

Rodzaje superkomórek burzowych

Superkomórki klasyczne (Classic Supercel) – charakteryzują się silnymi opadami deszczu, niszczącymi porywami wiatru, a także opadami dużego gradu. Odpowiadają za powstawanie najgwałtowniejszych trąb powietrznych.

Superkomórki z silnym opadem (High Precipitation Supercell – HP) – tworzą się w środowisku o wysokim stopniu wilgotności powietrza. Charakteryzują się nawalnymi opadami deszczu, które mogą doprowadzić do powodzi błyskawicznej. Często towarzyszy im zjawisko downburst (niszczące porywy wiatru). Powstałe trąby powietrzne charakteryzują się mniejszą siłą niż w przypadku klasycznym.

Superkomórki ze słabym opadem (Low Precipitation Supercell – LP) – powstają w środowisku o niskim stopniu wilgotności powietrza. Charakteryzują się występowaniem niewielkich sum opadów. Rzadko generują trąby powietrzne. Ich „żywotność” jest dość krótka.

Minisuperkomórki (Minisupercells) – mniejsze superkomórki z niewielkim rdzeniem opadowym. Nie są tak groźne jak pozostałe rodzaje, jednak mogą doprowadzić to powstania silnej trąby powietrznej.

Superkomórki prawoskrętne (right-mover supercells) – występują głównie na półkuli północnej. Odbijają w prawo od pozostałych struktur burzowych przy przemieszczaniu.

Superkomórki lewoskrętne (left-mover supercells) – odbijają w lewo od pozostałych struktur burzowych przy przemieszczaniu.

Niekiedy superkomórka burzowa może podzielić się na dwie niezależne od siebie struktury (prawo- i lewoskrętną). Każda z nich funkcjonuje wtedy jako oddzielna superkomórka (splitting supercells).

Superkomórka burzowa jest niewątpliwie najgroźniejszym rodzajem burzy, która zawsze niesie ze sobą ryzyko wystąpienia gwałtownych zjawisk pogodowych (w tym również trąb powietrznych), stanowiących bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Bardzo ważne jest zatem odpowiednio szybkie jej rozpoznanie, a następnie znalezienie schronienia i zabezpieczenie mienia. W przeciwnym razie może ona przyczynić się do powstania poważnych szkód materialnych oraz trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Love Natura – Kochamy to, co naturalne!