Ochrona owocówOgródUprawa owoców

Wiosenne przymrozki w sadzie

5/5 - (3 votes)

Często już w okresie przedwiośnia mamy do czynienia ze zmiennymi warunkami atmosferycznymi, zwłaszcza jeśli chodzi o temperaturę powietrza. Bardzo często pojawiające się ocieplenie przerywane jest okresowymi spadkami temperatur. Jak wiosenne przymrozki w sadzie wpływają na rośliny sadownicze? Jak zapobiegać stratom powodowanym przez gwałtowne spadki temperatur?

Terminy kwitnienia drzew owocowych

Faza kwitnienia drzew owocowych w naszych ogrodach to krytyczny moment dla rozwoju owoców. Większość gatunków drzew owocowych w klimacie naszego kraju kwitnie od marca do maja. Najwcześniej kwitną czereśnie, śliwy, brzoskwinie oraz morele – od marca do kwietnia. Z kolei jabłonie, grusze oraz wiśnie kwitną nieco później – od kwietnia do maja. Terminy te mają jednak charakter poglądowy.

wiosenne przymrozki w sadziefot.: Owned by the author
Termin kwitnienia poszczególnych gatunków uzależniony jest od przebiegu pogody.

W praktyce zarówno terminy kwitnienia, jak również owocowania poszczególnych gatunków uzależnione są od przebiegu pogody na danym obszarze. Jak wiosenne przymrozki w sadzie mogą wpłynąć na rośliny sadownicze?

Wiosenne przymrozki w sadzie

W okresie wiosennym, kiedy przyroda budzi się do życia, rośliny sadownicze znajdujące się w naszych ogrodach w największym stopniu narażone są na niekorzystne działanie czynników atmosferycznych, na które nie mamy wpływu. Bardzo często pojawiające się po nagłym ociepleniu wiosenne przymrozki w sadzie mogą przyczyniać się do poważnych szkód.

wiosenne przymrozki w sadziefot.: Owned by the author
Już spadki temperatur od -2 do -4°C mogą spowodować utratę od 10 do nawet 90% kwiatów.

Zarówno zmarznięte kwiaty, jak również zawiązki owoców staja się przyczyną znacznych strat w postaci niskich plonów. Szczególnie drzewa pestkowe, które kwitną wcześniej niż drzewa ziarnkowe – w znacznie większym stopniu podatne są na wiosenne przymrozki.

Wrażliwość roślin sadowniczych na przymrozki

Zarówno drzewa, jak i krzewy owocowe największą wytrzymałość na mróz wykazują w stanie zimowego spoczynku. Wraz z nadejściem przedwiośnia i wiosny, kiedy rośliny rozpoczynają proces rozhartowywania, ich wytrzymałość na gwałtowne spadki temperatur spada.

wiosenne przymrozki w sadziefot.: Owned by the author
Drzewa pestkowe, które kwitną wcześniej niż drzewa ziarnkowe – w znacznie większym stopniu podatne są na wiosenne przymrozki.

Najbardziej narażone na działanie wiosennych przymrozków w sadzie są pąki kwiatowe, kwiaty oraz zawiązki owoców. Największą wrażliwość na spadki temperatur wykazują kwiatostany znajdujące się w fazie od różowego (lub białego) pąka aż do fazy końca kwitnienia. Już spadki temperatur w tych fazach od -2 do -4°C mogą spowodować utratę od 10 do nawet 90% kwiatów.

Dlaczego wiosenne przymrozki w sadzie uszkadzają rośliny?

Przymrozki w okresie wiosennym w naszym klimacie występują bardzo często. W zależności od stadium rozwojowego, w jakim znajduje się kwiat oraz od panujących warunków atmosferycznych (wiatru, wilgotności) mróz może zniszczyć szyjkę słupka oraz zalążnię. W momencie, kiedy wewnątrz komórki powstanie lód, wówczas tkanki ulegają uszkodzeniu i w wyniku zachodzących procesów utleniania – brązowieją.  Wiosenne przymrozki w sadzie stanowią wiec poważne niebezpieczeństwo dla naszych roślin.

Jak przewidzieć możliwość wystąpienia wiosennych przymrozków?

W okresie wiosennym pojawiają się 2 rodzaje przymrozków: adwekcyjne oraz radiacyjne. Przymrozki adwekcyjne są skutkiem napływu zimnych mas powietrza i swoim zasięgiem obejmują zazwyczaj większe obszary (nawet całego kraju). Warto więc na bieżąco sprawdzać prognozy pogody, w których powinna pojawić się informacja o możliwości powstania mroźnego układu wysokiego ciśnienia.

rodzaje przymrozkówfot.: Owned by the author
W okresie wiosennym pojawiają się przymrozki adwekcyjne oraz radiacyjne.

Z kolei przymrozki radiacyjne są o wiele trudniejsze do przewidzenia, ponieważ ich obecność powodowana jest przez nocne wypromieniowanie ciepła przez rośliny oraz podłoże. Ten rodzaj przymrozków pojawia się lokalnie i uzależniony jest m.in. od ukształtowania powierzchni i lokalnych warunków terenowych.

Jak zapobiegać uszkodzeniom powodowanym przez przymrozki w sadzie?

Istnieje kilka metod, dzięki którym możemy zapobiec negatywnym skutkom powodowanym przez wiosenne przymrozki w sadzie. Przede wszystkim powinniśmy unikać sadzenia drzew i krzewów owocowych w obniżeniach terenu, gdyż na takich obszarach często tworzą się zastoiska mrozowe.

przymrozkifot.: Owned by the author
Należy unikać sadzenia drzew i krzewów owocowych w obniżeniach terenu.

Powinniśmy również sadzić odmiany o późniejszym terminie kwitnienia. Rośliny sadownicze warto sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru. Duże znaczenie ma również regulacja zachwaszczenia i koszenie trawy. Obecność chwastów i nieskoszona trawa zwiększają tempo wyparowywania ciepła z podłoża.

Zadymianie i ogrzewanie powietrza w sadzie

Straty powodowane wiosennymi przymrozkami w sadzie możemy również zminimalizować poprzez zadymianie, które polega na zastosowaniu świec dymnych lub np. spalania mokrej słomy po zachodzie słońca w przypadku bezwietrznej i mroźnej aury.

wiosenne przymrozki w sadziefot.: Owned by the author
Istnieje kilka metod, dzięki którym możemy zapobiec negatywnym skutkom powodowanym przez wiosenne przymrozki.

Innym sposobem na ograniczenie strat powodowanych przez wiosenne przymrozki jest ogrzewanie powietrza. Metoda ta polega na spalaniu specjalnych materiałów, do których możemy zaliczyć np. słomę lub brykiet po to, aby uzyskać ciepło, które podniesie temperaturę powietrza.

Drastyczne skoki temperatur przyczyną uszkodzeń wielu gatunków roślin w ogrodzie

Nie tylko mróz powoduje straty w sadownictwie. Również drastyczne skoki temperatur stanowią poważne zagrożenie dla wielu gatunków roślin znajdujących się w naszych sadach. Gdy w zimie oraz na przedwiośniu temperatura jest dodatnia zarówno w ciągu dnia, jak również nocą, wówczas rośliny zaczynają budzić się do życia. Krążące w nich soki przyczyniają się wówczas do pojawiania się pąków. zmniejsza się wówczas ich wytrzymałość na mróz. Wtedy właśnie w przypadku nagłych spadków temperatur straty mogą być największe.

Love Natura – Kochamy to, co naturalne!

Spodobał Ci się nasz artykuł? Udostępnij go znajomym!

Przemysław Matuszewski

Jestem mgr inż. agronomii. Interesuję się uprawą roślin i wszystkim, co jest z nimi związane. Pasjonują mnie dziedziny dotyczące ogrodnictwa, biologicznych środków ochrony roślin, uprawy pod osłonami oraz rolnictwa ekologicznego. Ponadto fascynuje mnie meteorologia i ekstremalne zjawiska atmosferyczne. Staram się być jak najbliżej natury i żyć w zgodzie z nią. Uwielbiam kontakt z przyrodą. Lubię wszystko, co naturalne.

Podoba Ci się nasza strona? Podziel się nią ze znajomymi :)