Gorczyca jako cenny poplon w ogrodzie
Stosowanie zielonych nawozów na działkach i w ogrodach przydomowych to praktykowany od wielu lat szybki i tani sposób na użyźnienie gleby po zakończonych zbiorach. Najbardziej uniwersalną rośliną, którą przeznacza się na zielony nawóz jest gorczyca.
Nawozy zielone to najefektywniejszy sposób na poprawienie jakości gleby i dostarczenie jej cennych składników pokarmowych.
Gorczyca biała – charakterystyka
Gorczyca jest pospolitą rośliną przyprawową. Łodyga gorczycy jest prosto wzniesiona, rozgałęziona (może osiągnąć 0,6 m wysokości). Liście gorczycy są ogonkowe, naprzemianległe, słabo owłosione i pierzastodzielne. Gorczyca ma charakterystyczne kwiaty – barwy złocistożółtej, pachnące o 4 działkach kielicha i 4 płatkach korony, które ułożone są na krzyż oraz 6 pręcików (4 są dłuższe i 2 krótsze) i 1 słupek. W czasie kwitnienia wierzchołek kwiatostanu kształtem przypomina baldachogrono. Owocami gorczycy są łuszczyny, mocno odchylone na zewnątrz. Gorczyca jest rośliną o korzeniu białym i rozgałęzionym.
Znaczenie gorczycy w ogrodzie
Najbardziej znaną rośliną stosowaną na nawóz zielony w ogrodach i działkach jest gorczyca biała. Roślina ta nawet bez nawożenia bardzo dobrze rośnie na każdego rodzaju glebie. Do jej głównych zalet należy bardzo krótki okres wegetacji oraz duży przyrost masy zielonej. Zieloną masę gorczycy można wykorzystać już po 50 dniach od zasiewu. Gorczyca ma zatem ogromne zastosowanie w ogrodzie. Przy jej pomocy można wzbogacić glebę w zielony nawóz lub wykorzystać jako roślinę okrywową. Ponadto kwiaty gorczycy są miododajne, dlatego służą jako pożytek dla pszczół. Roślina ma duże znaczenie w profilaktyce ochronnej. Jej szczególne właściwości ograniczają występowanie nicieni w glebie. Odstraszają również ślimaki.
Znaczenie gorczycy dla gleby
Gorczyca uprawiana jako polon spełnia bardzo ważną funkcję jako roślina fitosanitarna, zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia wielu groźnych chorób i szkodników.
Roślina ta wzbogaca glebę dzięki podciągnięciu składników pokarmowych z głębszych warstw gleby w górę profilu. Głęboki system korzeniowy gorczycy spulchnia glebę. Gorczyca pozostawia po sobie gruzełkowatą strukturę, wpływając korzystnie na stosunki wodno-powietrzne. Część nadziemna rośliny po wymieszaniu z glebą dostarcza jej dużej ilości masy organicznej. Po obumarciu korzeni w glebie tworzą się naturalne kanały, dzięki którym możliwe jest przenikanie powietrza również w głębsze warstwy profilu glebowego, co poprawia właściwości gleb, zwłaszcza ciężkich. Gorczyca rosnąca w dużym zagęszczeniu znacznie ogranicza wyparowywanie wody z gleby. Ogranicza również wzrost chwastów, a w przypadku niektórych gatunków nawet całkowicie uniemożliwia ich kiełkowanie. Roślina ta uprawiana jako polon spełnia bardzo ważną funkcję jako roślina fitosanitarna, gdyż znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia wielu groźnych chorób i szkodników.
Siew i przekopywanie gorczycy z glebą
Optymalnym terminem siewu gorczycy jest koniec sierpnia lub początek września. Gorczyca wysiana w tym okresie już po 4 tygodniach jest dostatecznie rozwinięta. Optymalna gęstość siewu dla tej rośliny z rodziny kapustowatych wynosi od 2 do 5 g/m2. Gorczycę wysiewa się na głębokość od 0 do 3 cm. W ogrodach i działkach gorczycę najczęściej uprawia się jako poplon tam, gdzie nie planuje się późniejszych upraw. Gorczycę białą, jako nawóz zielony stosuje się bez ograniczeń i pod każdą uprawę, z wyjątkiem roślin kapustnych. Przekopywanie gorczycy wykonuje się na głębokość ok. 15 cm w momencie, gdy zaczyna kwitnąć. Na tak przygotowanej glebie można w kolejnym sezonie wegetacyjnym bez obaw uprawiać warzywa. Odpowiednio rozwinięta gorczyca przekopana jako zielony nawóz może zastąpić obornik. Późniejsze ścinanie roślin powoduje zmniejszenie jej zasobności w potrzebne glebie składniki odżywcze. Gdy nie chcemy przekopywać ziemi, ścięte rośliny można wykorzystać, jako ściółkę lub dodać do kompostu.
Właściwości lecznicze gorczycy
Oprócz zastosowania w ogrodnictwie gorczyca wykazuje również właściwości lecznicze. Nasiona oraz wodne wyciągi gorczycy są lekiem śluzowym. Powlekają błonę śluzową żołądka, dzięki czemu zmniejszają stan zapalny i chronią żołądek przed podrażnieniem. Gorzki smak rozdrobnionych nasion tej rośliny pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Gorczyca ma zatem zastosowanie w nieżycie żołądka i jelit, nadkwaśności oraz wzdęciach. W lecznictwie ludowym promieniowanie wydzielane przez nasiona gorczycy białej wykorzystuje się w bólach reumatycznych, jako poduszeczki płócienne wypełnione nasionami. Roślina ma również szerokie zastosowanie w farmacji, gdzie dodawana jest do mieszanek ziołowych, oraz w gastronomii – nie ma kuchni bez dobrej musztardy.
Love Natura – Kochamy to, co naturalne!