Radar meteorologiczny jako źródło danych o pogodzie
Bardzo często zadajemy sobie pytanie, jak daleko od miejsca, w którym obecnie przebywamy występuje opad, jaki jest to rodzaj opadu oraz jak bardzo jest on intensywny. Radar meteorologiczny wykorzystywany jest m.in. do obserwacji opadów i innych zjawisk meteorologicznych. Jak działają radary, gdzie są zlokalizowane i jakie są ich zadania?
Radar meteorologiczny – zastosowanie
Obecnie w Polsce działa kilka radarów meteorologicznych. Każdy radar meteorologiczny daje możliwość prognozowania pogody oraz szybkiego uzyskania potrzebnych informacji, dotyczących zbliżających się niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych, do których możemy zaliczyć m.in. trąby powietrzne, nawalne opady deszczu oraz gradobicia. Radary mają zasięg ok. 200 km. Umożliwiają dokładną ocenę rodzaju i wielkości opadu. Pozwalają również na lokalizację burzy lub wykrycie nadciągających groźnych superkomórek burzowych.
fot.: Owned by the authorRadary opadów pozwalają każdemu z nas z dość dużym wyprzedzeniem śledzić kierunek przemieszczania się frontów. Możliwa jest również obserwacja natężenia opadów oraz aktualny obszar, nad którym występują. Polską sieć radarów meteorologicznych (POLRAD) stanowi osiem naziemnych urządzeń teledetekcyjnych, które dokonują stałego monitoringu przemieszczania się stref opadów na terenie naszego kraju. Pomiary wykonywane przez poszczególne radary meteorologiczne są ważnym źródłem danych, niezbędnych do tworzonych modeli numerycznych oraz hydrologicznych. Prace nad stworzeniem tego systemu rozpoczęły się po powodzi, która miała miejsce w 1997 roku.
Dane z systemu POLRAD są podstawą polskiej sieci radarowej. Dodatkowo mieszkańcy zachodnich krańców Polski mogą korzystać z dostępnych radarów niemieckich. Południowo-zachodnie regiony mają dostęp do radarów czeskich. Z kolei północno-wschodni obszar kraju może korzystać z radarów litewskich.
Zasięg i lokalizacja radarów meteorologicznych w Polsce
Radary wykrywają występujące nad naszym krajem opady, chmury, burze i inne zjawiska atmosferyczne. Radary meteorologiczne swoim zasięgiem obejmują prawie cały kraj. Przy zasięgu każdego z nich wynoszącemu ok. 200 km – pokrywają ok. 95% powierzchni Polski. Na krawędziach ich zasięgu jakość sygnału najczęściej jest słabsza. Najlepsza jakość uzyskiwana jest w promieniu do ok. 100 km. Każdy radar meteorologiczny wykonuje pomiary co 10 minut. Jedynym obszarem, który nie ma pokrycia radarowego jest Suwalszczyzna.
Radary w Polsce umiejscowione są w następujących miejscach: Poznań, Świdwin koło Szczecina, Legionowo koło Warszawy, Rzeszów, Gdańsk, Brzuchania koła Krakowa, Ramża koło Katowic oraz Pastewnik koło Jeleniej Góry.
Zasada działania radaru meteorologicznego
Zasada działania radaru jest dość prosta. Pomiar radarowy polega na wysyłaniu fali elektromagnetycznej do atmosfery. Następnie dochodzi do odbioru echa tej fali, które zostało odbite od obiektu, który stanowią np. krople wody, grad, płatki śniegu oraz owady. Mierzony zostaje również czas, jaki upłynął od chwili nadania fali do momentu jej odbioru. Uzyskane dane przetwarzane są w celu stworzenia mapy, która obrazuje położenie oraz intensywność występujących na danym obszarze zjawisk atmosferycznych.
Produkty skanowania radaru meteorologicznego
Radar podczas wykonywania skanu dokonuje pomiaru odbiciowości i innych parametrów, które następnie zapisywane są w postaci danych przestrzennych. Na ich podstawie możliwe jest generowanie konkretnych produktów.
fot.: https://radar-opadow.pl/– CMAX jest to maksymalna odbiciowość w całym przekroju. Przekrój jest słupem powietrza, którego podstawą jest kwadrat o boku 1 km i wysokości przekraczającej 16 km. Radar wyświetla maksymalną wartość odbiciowości wewnątrz słupa – jako 1 piksel. Odbiciowość jest miarą zdolności odbijania wiązki radarowej od kropel chmurowych lub deszczowych. Im występujący opad jest bardziej intensywny, tym wiązkę, która powraca do odbiornika radaru cechuje większa energia. Wówczas obraz odbiciowości radarowej pozwala na oszacowanie intensywności i rodzaju mającego miejsce opadu. Poza CMAX, wyświetlane są również:
– CAPPI, czyli produkt, który jest domyślnie ustawiony przez nas. Odbiciowość na wysokości 1 km, ukazuje faktyczny opad, który dociera do powierzchni ziemi.
– PAC oznacza sumę opadu za ostatnią godzinę według prezentowanych danych radarowych.
– VIL to inaczej wodność słupa atmosfery.
– EHT oznacza maksymalną wysokość echa radarowego.
– ZHAIL pozwala na oszacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia opadów gradu.
fot.: Owned by the authorWspółczesna technika pozwala przewidzieć z dużą dokładnością mogące nawiedzić nasz kraj klęski żywiołowe, a co za tym idzie – umożliwia w odpowiedni sposób przygotowanie się na ich nadejście. Radar meteorologiczny pozwala na prowadzenie stałych obserwacji opadów deszczu, burz, sygnatury bow echo, gradobić, śnieżyc i innych – często ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz na ocenę ich intensywności i kierunku, w jakim zmierzają.
Love Natura – Kochamy to, co naturalne!
