Microburst jako niebezpieczne zjawisko atmosferyczne
Wiele groźnych zjawisk atmosferycznych przyczynia się do powstania poważnych zniszczeń. Niektóre z nich mogą doprowadzić do utraty życia. Jednym z niebezpiecznych zjawisk, które najczęściej towarzyszy szczególnie gwałtownym burzom jest zjawisko microburst.
Czym jest zjawisko microburst?
W Polsce coraz częściej mamy do czynienia z groźnymi zjawiskami atmosferycznymi. Jednym z nich jest microburst. Termin zdefiniował Tetsuya Theodore Fujita. Zjawisko to towarzyszy burzom i polega na „zrzuceniu” z chmury razem z prądem zstępującym ogromnych mas powietrza. Występuje najczęściej w miesiącach letnich.
Microburst to zjawisko downburst, które swoim zasięgiem obejmuje obszar, którego średnica nie przekracza 4 km. Czas trwania zjawiska najczęściej nie przekracza 5 minut, jednak w skrajnych przypadkach może trwać dłużej (zaobserwowano przypadki, kiedy microburst trwał nawet 30 minut).
Microburst to nic innego jak kolumna powietrza (prąd zstępujący), który towarzyszy gwałtownym burzom. Bardzo często powoduje wiele zniszczeń. Są one powodowane przez oddziaływanie silnego wiatru na obszar o średnicy maksymalnie do 4 km. Microbursty mogą wytworzyć wiatr, którego prędkość może dochodzić do nawet 75 m/s (270 km/h).
Jak powstaje zjawisko microburst?
Warunkiem powstania tego groźnego zjawiska jest tworząca się na danym obszarze burza. Podczas rozwoju burzy krople wody lub grad zawieszone są w prądzie wstępującym. Często obecny prąd wstępujący jest tak silny, że jest w stanie „przenieść” ogromne ilości kropel wody oraz gradu w kierunku górnej części burzy. W momencie, gdy prąd nie jest w stanie utrzymać rdzenia opadu – wówczas ten szybko opada na ziemię. Podczas „dotknięcia” podłoża rozchodzi się we wszystkich kierunkach. W miejscach, które znajdują się najbliżej zapadania rdzenia występują najintensywniejsze opady oraz niszczące porywy wiatru, które mogą powodować olbrzymie straty materialne oraz zagrożenie dla życia.
Rodzaje microburstów
W zależności od tego, czy „spadającej bombie” towarzyszą opady deszczu rozróżnia się dwa rodzaje zjawiska: microburst suchy (dry) oraz mokry (wet). W pierwszym przypadku nie pojawia się opad, natomiast w drugim – zjawisku towarzyszą opady deszczu.
Microburst suchy to zjawisko, w którym prądy zstępujące spowodowane są przez proces parowania, który zachodzi poniżej poziomu kondensacji. Warunki korzystne dla rozwoju tego zjawiska to m.in. LCL, czyli wysokość poziomu kondensacji wymuszonej przekraczająca 2500 – 3000 m oraz CAPE o wartości 500 J/kg lub niższy, a także wilgotne warstwy środkowo troposferyczne. Burze, którym towarzyszy suchy microburst cechuje podniesiony, jednak dość słaby rdzeń opadowy.
Microburst mokry bardzo często charakteryzują nawalne opady deszczu, które mogą powodować powodzie błyskawiczne. Zjawisko to wspomaga suche powietrze, które zalega w środkowej warstwie troposfery oraz duże obciążenie opadem. Często pojawia się w momencie, kiedy CAPE przekracza wartość 1000 J/kg, przy stromym pionowym gradiencie temperatury.
Szkody powodowane przez zjawisko microburst
Wraz z zetknięciem się z powierzchnią ziemi, powietrze rozchodzi się w linii prostej, promieniście od miejsca uderzenia. Wiatr, który tworzy się podczas tego zjawiska powoduje ogromne szkody. Bardzo często szkody, które wynikły z wystąpienia zjawiska microburst mylone są ze szkodami, które powodują trąby powietrzne. W przypadku wystąpienia trąby powietrznej wiatr wiruje wokół pionowej osi w górę i do wnętrza dookoła centralnego punktu, który cechuje niskie ciśnienie. W przypadku microburstu wiatr spada w dół i tworzy obszar, który cechuje podwyższone ciśnienie. Szczątki najczęściej pozostają w linii prostej (tzw. wiatr prostoliniowy).
Prędkość wiatru, która towarzyszy zjawisku odpowiada sile wiatru, jaki „wytwarza” trąba powietrzna. Tak silny wiatr może powodować liczne uszkodzenia domów oraz wyrywać drzewa z korzeniami.
Jak prognozować zjawisko?
Prognozowanie microburstu jest możliwe w stosunkowo krótkim czasie przed możliwością jego wystąpienia (po szczegółowej analizie warunków atmosferycznych). Jest to czas od 6 do 12 godzin przed spodziewanym rozwojem konwekcji. Do podstawowych parametrów, które są szczególnie pomocne przy określeniu prawdopodobieństwa wystąpienia tego niezwykle groźnego zjawiska w określonym czasie zalicza się: CAPE (energia potencjalna dostępna konwekcyjnie), PW (wysoka zawartość wody w kolumnie powietrza) oraz obecność silnego wiatru w suchej warstwie. Microbursty są zjawiskami, które charakteryzuje krótka żywotność, dlatego też mogą pojawiać się pomiędzy skanami radarowymi.
Zjawisko microburst występuje dużo częściej, niż trąba powietrzna. W przypadku zauważenia zbliżającej się chmury szelfowej, której towarzyszy charakterystyczna mgła widoczna w dali należy jak najszybciej poszukać schronienia przed nadciągającym zjawiskiem, które może spowodować ogromne straty oraz stworzyć realne zagrożenie dla zdrowia i życia.
Love Natura – Kochamy to, co naturalne!