Jak powstaje burza?

Burza w meteorologii oznacza występujące na określonym obszarze intensywne opady deszczu oraz gradu wraz z towarzyszącymi im wyładowaniami atmosferycznymi. Do powstania burzy przyczynia się szereg procesów, które często mogą trwać nawet kilka godzin. Jak powstaje burza?

Co to jest i jak powstaje burza?

Bardzo często, kiedy podziwiamy niebo z początkowo niewinnie wyglądającymi chmurami, nie przypuszczamy nawet, że w naszym bezpośrednim sąsiedztwie tworzy się burza. Często zadajemy sobie pytanie, jak powstaje burza? Szybki rozwój chmur burzowych (Cumulonimbus), których wysokość często może dochodzić do nawet 15 km, a szerokość do 8 km oraz pojawiający się wilgotny, chłodny wiatr, który jest zwiastunem zbliżającej się burzy, jest doskonale znany w naszej strefie klimatu umiarkowanego.

Pierwsze oznaki powstającej burzy

Burza jest rezultatem zachodzących procesów konwekcyjnych, które związane są z unoszeniem cieplejszego powietrza i gwałtownym uwalnianiem ciepła kondensacji na danym obszarze. Pierwszą oznaką zachodzącego procesu konwekcji są chmury Cumulus, a następnie Cumulonimbus.

fot.: Owned by the author

Burzom często towarzyszą nawalne opady deszczu lub gradu oraz przepięknie uformowane chmury szelfowe, które znajdują się na czole nadchodzącej burzy. Jednym z groźniejszych typów burz, pojawiających się coraz częściej w naszym kraju są superkomórki burzowe. Często z burzami związane są groźne zjawiska, do których zaliczyć możemy np. bow echo lub downburst. Jak powstaje burza i jakie warunki temu sprzyjają? Warunkiem powstania burzy jest zjawisko konwekcji, czyli przenoszenia ciepła do góry. Czynnikiem sprzyjającym jest również wysoka wilgotność powietrza.

Fazy powstawania burzy

Zanim uderzy piorun i usłyszymy grzmot, w chmurach burzowych dochodzi do wytworzenia pola elektrycznego. Jak więc powstaje burza? W rozwoju chmury burzowej wyróżnia się trzy fazy:

1. Faza wzrostu

W tej fazie chmura Cumulus rozbudowuje się ku górze w wyniku unoszenia się ciepłego powietrza. Na tym etapie, pomimo, iż chmurę charakteryzuje duża wodność, nie występują jeszcze opady.

fot.: Owned by the author

2. Faza dojrzała

 Z mieszaniny „schłodzonych” kropli wody i kryształków lodu w środkowych warstwach chmury tworzą się krople deszczu. W tej fazie z chmury zaczyna padać. Burzom najczęściej towarzyszą opady deszczu lub gradu.

fot.: Owned by the author

3. Faza rozpadu

W momencie, kiedy chmura ma temperaturę identyczną, jak otaczające ją powietrze, dochodzi wówczas do zaniku ruchów wstępujących. W tej fazie dochodzi do stopniowego rozkładu chmury burzowej Cb.

fot.: Owned by the author

Etapy powstawania burzy

1. Ciepłe i wilgotne powietrze unosi się do góry, gdyż jest lżejsze od powietrza zimnego, które znajduje się w górnych warstwach atmosfery.

2. Ciepłe powietrze, które unosi się do góry rozpręża się, z czym związany jest spadek jego temperatury (najczęściej na wysokości kilku kilometrów nad ziemią). Wraz ze spadkiem temperatury wzrasta waga powietrza.

3. Ochładzane powietrze zmienia się z pary wodnej w kropelki wody. Pod wpływem zjawiska kondensacji powstaje zalążek chmury burzowej.

4. Kolejne porcje ciepłego, wilgotnego i w dalszym ciągu lekkiego powietrza unoszą się ku górze i powodują dalsze rozrastanie się chmury burzowej – często nawet do wysokości powyżej 12 km (w strefie naszego klimatu).

5. Zderzenie w chmurze burzowej kryształków lodu (znajdujących się w górnej – zimnej części) z kroplami wody, które zalegają w dolnej, cieplejszej warstwie doprowadza do różnego ich naelektryzowania się.

6. Różnica potencjałów elektrycznych zmniejsza się dzięki wyładowaniu atmosferycznemu.

7. Wyładowania atmosferyczne tworzą się wewnątrz chmury lub między chmurą burzową, a powierzchnią ziemi. W drugim przypadku przyczyna powstania wyładowania atmosferycznego wynika z różnicy potencjałów pomiędzy podłożem, a chmurą burzową.

8. Z biegiem czasu, kiedy zaczyna przeważać prąd zstępujący, chmura burzowa zaczyna zanikać.

Dlaczego podczas burzy wieje wiatr i jest chłodniej?

W momencie, gdy ciepłe powietrze przemieszcza się ku górze, wówczas zimniejsze zaczyna opadać w dół. Gdy zimne powietrze styka się z powierzchnią ziemi, wtedy rozprzestrzenia się na boki, co stanowi źródło powstania wiatru podczas trwania burzy.

fot.: Owned by the author

Jak zabezpieczyć się przed burzą?

Warto przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa w czasie trwania burzy. Warto śledzić na bieżąco mapy radarowe. Gdy jesteśmy na otwartej przestrzeni, przed burzą nie należy uciekać, ponieważ pioruny częściej trafiają w te miejsca, w których powietrze jest rozrzedzone. Przykład stanowi własnie szybko biegnąca osoba. Podczas burzy najlepiej pozostać w domu, pozamykać okna i drzwi oraz wyłączyć z gniazdek wszelkie urządzenia elektryczne Nie należy szukać schronienia pod wysokimi drzewami.

Love Natura – Kochamy to, co naturalne!

Spodobał Ci się nasz artykuł? Udostępnij go znajomym!