Downburst, czy trąba powietrzna? – gwałtowny podmuch wiatru

Występowanie niszczycielskich wiatrów towarzyszących ekstremalnie silnym burzom, trąb powietrznych i innych zjawisk wiatrowych jak chociażby downburst związane jest z częstym przemieszczaniem się aktywnych ośrodków niskiego ciśnienia. Często nie potrafimy rozróżnić zaobserwowanych zjawisk wiatrowych. Istnieją jednak pewne cechy mogące pomóc nam prawidłowo określić zdarzenie, którego świadkami się staliśmy.

Opis zjawiska downburst i trąby powietrznej

Największa intensyfikacja gwałtownych zjawisk występuje w okresie letnim, gdy pojawiają się warunki faworyzujące ich rozwój.

Downburst jest zjawiskiem, w którym nagły i silny prąd zstępujący znajdujący się w chmurze burzowej (najczęściej w okolicach rdzenia) po dotarciu do powierzchni ziemi rozchodzi się w różnych kierunkach. Przyziemna prędkość wiatru jest niszczycielska, zazwyczaj przekracza 100 km/h, w skrajnych przypadkach może dochodzić nawet do 180 km/h. Straty dotyczące tego zjawiska często przypominają szkody spowodowane wystąpieniem trąby powietrznej.

Trąba powietrzna jest rotującą kolumną powietrza, która dotyka powierzchni ziemi. Wystarczy chmura latających odłamków przy powierzchni ziemi, aby zaklasyfikować zjawisko, jako trąbę powietrzną. Wiatry wewnątrz leja osiągają prędkość dochodzącą nawet do 300 km/h.

Porównanie obu zjawisk

Podstawowa różnica między zjawiskiem downburst, a trąbą powietrzną związana jest z kierunkiem przepływu powietrza. W pierwszym przypadku wiatr skierowany jest do dołu, tworząc obszar o podwyższonym ciśnieniu. Związane jest z tym powstanie linii rozbieżności w obszarze powstałych szkód (od której odchodzą kierunki rozrzucenia uszkodzonych drzew i pozostałych szczątków). Rozrzucone elementy układają się często w linii prostej, stąd nazwa – wiatr prostoliniowy. Jego charakterystyczną cechą rozpoznawczą jest widoczna w oddali mgła wraz z nadciągającą chmurą szelfową. Jest zjawiskiem zazwyczaj punktowym, na ogół nietrwającym dłużej niż kilkanaście minut.

W przypadku trąby powietrznej wiatr wiruje dookoła pionowej osi w górę i do wnętrza wokół punktu charakteryzującego się niskim ciśnieniem. Odgrywa to kluczową rolę w powstaniu linii zbieżności na jej szlaku (charakterystyczne rozmieszczenie szczątków oraz uszkodzonych drzew – w linii, w kierunku której są one skierowane). Charakterystyczną cechą rozpoznawczą jest lej dotykający powierzchni ziemi, którego średnica waha się od kilku do kilkuset metrów. Szlak pozostawionych po sobie zniszczeń mieści się w granicach od kilku do kilkunastu kilometrów. Szerokość szlaku wynosi zazwyczaj od kilku metrów do nawet 1 kilometra.

fot.: Owned by the author

Downburst występuje znacznie częściej niż trąba powietrzna. Jedno i drugie zjawisko jest bardzo niebezpieczne, gdyż pojawia się nagle i jest trudne do przewidzenia. Wiele badań dowodzi, iż downbursty często mogą towarzyszyć trąbom powietrznym i na odwrót. Zarówno downbursty, jak również trąby powietrzne powodują olbrzymie straty materialne, Mogą zrywać dachy i wyrywać potężne drzewa z korzeniami. Niemal zawsze stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Mogą przyczyniać się również do powstawania wielu katastrof – zarówno lądowych, jak i lotniczych.

Love Natura – Kochamy to, co naturalne!

Spodobał Ci się nasz artykuł? Udostępnij go znajomym!