Dobrotnica szklarniowa (Encarsia formosa) jako skuteczny drapieżca mączlika
Dobrotnica szklarniowa jest jednym z pożytecznych owadów, które wykorzystuje się w biologicznej ochronie roślin przed mączlikiem. Najczęściej stosuje się ją w uprawach warzyw pod osłonami.
Dobrotnica szklarniowa (Encarsia formosa) – charakterystyka
Zaliczana jest do błonkówek. Dobrotnica szklarniowa jest owadem o niewielkich rozmiarach. Długość ciała dochodzi do 0,8 mm (można ją zaobserwować gołym okiem). Jej głowa i tułów są czarne, a odwłok żółty. 99% populacji stanowią samice, które są mniejsze od samców. Samice składają jaja do wnętrza larw mączlika. Rozwój dobrotnicy odbywa się wewnątrz szkodnika. Po pewnym czasie larwy mączlika stają się czarne w przypadku mączlika szklarniowego. Barwę brązową przybierają natomiast larwy mączlika ostroskrzydłego. Dobrotnica szklarniowa jest w stanie spasożytować od 50 do nawet 100 larw, jednak niszczy ich nawet 300. Pierwsze spasożytowane larwy mączlika zaobserwować można na roślinach już po ok. dwóch tygodniach.
Jeden cykl rozwojowy dobrotnicy szklarniowej obejmuje jajo, 3 stadia larwalne, puparium oraz postać dorosłą. Cechą pozwalającą stwierdzić, czy błonkówka skończyła swój rozwój wewnątrz szkodnika i wydostała się na zewnątrz, są pozostałe na liściach puparia z jaśniejszym otworem. Formy dorosłe żywią się drugim stadium larwalnym mączlika.
fot.: Owned by the authorRozwój dobrotnicy szklarniowej odbywa się już w temperaturze 15-18 °C. Największą aktywność błonkówka osiąga w temperaturze powyżej 18°C. W temperaturze 12°C jej rozwój zostaje zahamowany, a temperatura wyższa niż 36°C powoduje jej śmierć.
Znaczenie dobrotnicy szklarniowej w uprawach pod osłonami
Owad ten wykorzystywany jest do zwalczania mączlika szklarniowego oraz ostroskrzydłego od drugiego do czwartego stadium larwalnego. W tym przypadku wystąpienia obu gatunków mączlika w większym stopniu preferuje wówczas mączlika szklarniowego. Dobrotnica szklarniowa wykorzystywana jest przede wszystkim interwencyjnie, zarówno przed, jak również zaraz po pojawieniu się pierwszych mączlików w obiekcie. Najlepiej wprowadzać ją w ogniska, w których wystąpił mączlik. Introdukcję przeprowadza się aż do momentu uzyskania wyniszczenia populacji mączlika w minimum 85%.
Stosowanie dobrotnicy szklarniowej w uprawach pod osłonami
fot.: Owned by the authorDo monitorowania obecności mączlika w szklarni wykorzystuje się żółte tablice lepowe, które rozwiesza się kilka centymetrów nad roślinami. Lustracje należy przeprowadzać regularnie, ponieważ tylko wtedy można kontrolować ilość tego szkodnika i podjąć działania mające na celu jego eliminację. Jaja mączlika składane są po spodniej stronie liści. Przy dużym nasileniu szkodnika na liściach można zaobserwować spadź (rosę miodową), która w niedługim czasie może stać się przyczyną wystąpienia grzybów sadzakowych.
Biologiczna ochrona roślin pod osłonami w przypadku stwierdzenia obecności mączlika opiera się przede wszystkim na introdukcji dziubałeczka mączlikowego (Macrolophusa).
Dobrotnica szklarniowa stosowana jest w celu wspomagania najważniejszego owada drapieżnego w uprawach pod osłonami – dziubałeczka mączlikowego (Macrolophusa).
Najlepsze efekty przy zwalczaniu mączlika uzyskuje się w momencie, kiedy dobrotnica szklarniowa wprowadzana jest profilaktycznie, czyli jeszcze zanim pojawi się mączlik.
Wprowadzanie większych ilości Encarsii rozpoczyna się w momencie znalezienia pierwszego mączlika na żółtych tablicach lepowych. Oznaką żerowania dobrotnicy szklarniowej są puparia mączlika na liściach barwy czarnej.
Niewielkie dawki Encarsii (4 sztuki na powierzchnię jednego metra kwadratowego) stosuje się w momencie, gdy w szklarni nie ma mączlika. Gdy nie są zakładane hodowle Macrolophusa, lub nasilenie mączlika jest duże, wówczas liczbę sztuk dobrotnicy należy zwiększyć. Saszetki zawierające Encarsię należy rozwieszać ok. 40 cm poniżej wierzchołka roślin, czyli w miejscach, gdzie najczęściej pojawiają się larwy mączlika.
Love Natura – Kochamy to, co naturalne!
