Mniszek lekarski – chwast, czy cenne zioło?
Przełom kwietnia i maja to czas, kiedy łąki, trawniki i pola złocą się od pięknych, żółtych kwiatów. Przez wielu z nas mniszek lekarski, czyli popularny „mlecz” traktowany jest, jako uciążliwy chwast. Ciężko pozbyć się go z ogrodu i bardzo szybko się rozsiewa. Nie warto jednak z nim walczyć – ma mnóstwo cennych właściwości leczniczych. Jego zastosowanie w medycynie naturalnej jest nieocenione.
Mniszek lekarski – charakterystyka
Mniszek lekarski, zwany również mniszkiem pospolitym, mleczem, a także znany pod nazwą dmuchawiec oraz mniszek pospolity jest bardzo popularnym „chwastem”. Rośnie niemal na całym świecie i bardzo łatwo się rozsiewa. Zyskał kiepską reputację, jako roślina, której ciężko się pozbyć. Mniszek pospolity ma intensywnie żółte kwiaty, które po przekwitnięciu zamieniają się w popularne wśród dzieci dmuchawce. Liście mniszka ułożone są w rozetę. W Polsce mniszek jest rośliną bardzo pospolitą, często tępioną przez właścicieli ogródków. Szkoda, ponieważ posiada wiele cennych właściwości leczniczych.
Substancje lecznicze mniszka lekarskiego
Mniszek pospolity zawiera mnóstwo cennych składników leczniczych, dzięki czemu jest często stosowany w medycynie naturalnej. Znajdziemy w nim między innymi:
- witaminy: C, D, A, witaminy z grupy B
- magnez, krzem, potas, żelazo
- karotenoidy, polifenole
- taniny
- inulinę
- asparaginę
Mniszek lekarski – działanie lecznicze
- działa przeciwnowotworowo
- ma właściwości przeciwcukrzycowe
- dobrze wpływa na trawienie
- wykazuje właściwości moczopędne i żółciotwórcze
- pomaga w odchudzaniu
- wzmacnia odporność
- regeneruje uszkodzenia skóry i przyspiesza gojenie ran
- działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwzapalnie
- obniża cholesterol i poziom cukru we krwi
- oczyszcza organizm z toksyn
- wspomaga prawidłową mikroflorę jelitową
fot.: Owned by the author
Zastosowanie mniszka pospolitego
W medycynie naturalnej wykorzystać można zarówno kwiaty, jak i liście, a nawet korzenie mniszka lekarskiego.
Kwiaty mniszka lekarskiego wykorzystuje się najczęściej do przygotowania syropu wzmacniającego odporność i łagodzącego infekcje górnych dróg oddechowych (kaszel, chrypka, ból gardła). Składniki zawarte w kwiatach pobudzają wytwarzanie interferonu, który działa przeciwwirusowo. Kwiaty mniszka pospolitego zawierają dużo wit. C i A, a także spore ilości karotenoidów. Działają korzystnie na pracę wątroby.
Liście mniszka lekarskiego zapobiegają tworzeniu kamieni żółciowych, a także pomagają w rozpuszczaniu tych, które już istnieją. Dzięki wysokiej zawartości potasu, mimo silnego działania moczopędnego, nie powodują niedoborów tego pierwiastka (w przeciwieństwie do wielu leków o działaniu moczopędnym). Młode liście mniszka lekarskiego, dzięki goryczy stymulują trawienie poprzez wzmaganie produkcji enzymów trawiennych. W liściach mniszka pospolitego znajdziemy również duże ilości betakarotenu i wapnia, a także inuliny, która wspomaga mikroflorę jelitową.
Korzenie mniszka lekarskiego zasługują na największą uwagę w medycynie naturalnej. Działają żółciotwórczo i moczopędnie – jest to jedno z najbardziej efektywnych ziół o działaniu oczyszczającym. Wspomaga usuwanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii i zapobiega tworzeniu kamieni nerkowych. Ponadto korzenie mniszka pospolitego bardzo korzystnie wpływają na trawienie i obniżają poziom cukru w organizmie (zalecane są we wczesnych stadiach cukrzycy). Zaleca się je również na problemy z wątrobą i wysokim cholesterolem. Przypisuje się im również działanie przeciwnowotworowe. Korzeń mniszka zawiera również duże ilości inuliny, która pozytywnie wpływa na mikroflorę jelitową (stymuluje rozwój bakterii mlekowych) oraz gospodarkę węglowodanową.
Mniszek pospolity – kiedy i jak zbieramy?
Wczesną wiosną zbieramy liście mniszka lekarskiego. Najlepiej celować w czas, kiedy kwiaty jeszcze nie rozkwitły (są w zamkniętych pąkach). Zbieramy najlepiej młode, małe liście – te starsze mogą mieć gorzki smak. Liście mniszka pospolitego można spożywać na surowo, a także po obróbce termicznej. Można je również suszyć w temperaturze nie wyższej niż 40 stopni Celsjusza, w miejscu przewiewnym i zacienionym.
Kwiaty mniszka lekarskiego zbieramy na początku kwitnienia, kiedy są jeszcze lekko rozkwitnięte. To bardzo ważne, ponieważ „dojrzałe” kwiaty mogą podczas suszenia jeszcze wykształcić nasiona, które zanieczyszczą zbiory. Zrywamy same koszyczki kwiatowe, bez szypułek.
Korzenie mniszka pospolitego zbieramy najczęściej późną jesienią, jednak można zbierać je również bardzo wczesną wiosną. Należy pamiętać, aby korzenie wykopywać w całości tak, aby ich nie uszkodzić (są długie). Korzenie spożywa się zwykle po obróbce termicznej lub w formie wywaru (herbaty). Można je również suszyć w temperaturze nie wyższej niż 40 stopni Celsjusza, w miejscu przewiewnym i zacienionym.
Mniszek lekarski – to nie chwast!
Mniszek lekarski to nie tylko roślina lecznicza. To również roślina o działaniu prewencyjnym – warto korzystać z jej cennych właściwości. Natura wie lepiej co dla nas najlepsze – warto jej zaufać!
Mniszek lekarski – przepisy
Mniszek lekarski to roślina o bardzo szerokim zastosowaniu w kuchni i medycynie naturalnej. Możemy z niej przygotować syropy, miód, wino, harbaty, napary, soki, sałatki, kawę, pesto i wiele innych.
Love Natura – Kochamy to, co naturalne!
